21 Temmuz 2012 Cumartesi

ŞAİRLER ÂŞIK OLURSA…


Ressam Fahir Aksoy’a göre Nurullah Ataç, “platonik âşığın tekidir.”
Aksoy ve arkadaşları bir gün Ankara Kutlu’da otururlarken Ataç telaşla içeri girer. Hemen Orhan Veli’ye yönelerek, “Senden bir ricam olacak!” der ve ekler:
“Biraz tuhaf ama, ben bu yaşta âşık oldum. Kızın da bundan haberi yok, olmasını da istemem. Şimdi senden ricam, bu kızın evini öğrenmendir. Ben kızın peşi sıra yalnız gidemem, benim yaşımda birine uygun düşmez. Ama sen gençsin, anlaşılsa bile olağan karşılanır. Kız biraz sonra buradan geçecek, peşinden gidip nerede oturduğunu öğrenebilir misin?”
Gerçekten de kız on – on beş dakika sonra önlerinden geçer.
Orhan Veli de Kutlu’dan çıkarak kızın peşine düşer.
Biraz sonra da gelir:
“Kızın evini öğrendim, Ataç Sokak, 15 numarada oturuyor.”
Evi öğrenen Ataç, bundan sonra sık sık Ataç sokağa gidecektir, üstelik kimi arkadaşlarını da yanına alarak…
Herkes de tutkuya dönüşen bu aşka saygı duymaktadır.
Fakat bir gün büyü bozulur.
Ataç, yine kızın evinin kapısı önüne geldiğinde Orhan Veli, “Beyefendi” der, “çok özür dilerim, sonradan araştırdım ki, kız bu evde değil, bir öteki apartmanda oturuyormuş… O evde oturan bir jandarma albayı imiş…”
Ataç, o anda deliye dönecek ve “Demek en içten duygularımı dile getirdiğin yerde bir albay oturuyormuş? Ben şimdi sana gösteririm!” dedikten sonra, şemsiyesini kılıç misali kullanarak Orhan Veli’nin üzerine yürüyecektir.
Oysa şair olarak Orhan Veli, eleştirmen Ataç’ın yere göğe sığdıramadığı şairlerin başında gelmektedir. Belki de bu olay nedeniyle son yıllarında Orhan Veli ile dargındır. Pek geçinemezler.
Ne zaman Orhan Veli’nin adı geçse Ataç, “Şakuli solucan” diyecektir.
Orhan Veli de Ataç için şöyle yazacaktır:
“Nurullah Ata
Tring Galata
Soğan salata”
Cahit Irgat da “Notos Kitap”tan çıkan anıları “Çok Yaşasın Ölüler”de Orhan Veli ile aynı kadını sevdiklerini anlatmaktadır:
“Bir kadına tutkundum o sıra. Bilmiyordum Orhan’ın da aynı kadına tutkun olduğunu. O bana küs gibiydi, soğuk. Ben ona küs gibiydim, soğuk. Sonra sorduk kadına.
-Seni seviyorum, dedi kadın.
O uzaklaştı bizden uzun bir süre. Sonra Lambo’da karşılaştık bir akşam, canciğer olduk o ölünceye kadar.” (s: 30)
Cahit Irgat, anılarında bir de dayak olayı anlatmakta…
Yıl 1935-36’dır. Ankara Devlet Konservatuarı yeni kurulmuştur. Sabahattin Ali diksiyon dersi vermektedir, Irgat da onun öğrencisi… Dostlukları hoca-öğrenci ilişkisi dışında ileri düzeydedir. Hatta Irgat Sabahattin Ali’ye şiirlerini okur, birlikte düzeltirler de…
Birkaç yıl sonra okula Türkçe dersi vermek için Cevdet Kudret gelecektir. Irgat’a göre Cevdet Kudret, “Türkçe üzerine fonetik de öğretiyordur. Oysa kendi dili, kendi fonetiği bozuktur. Bildiğini iyi bilmiyordur. Bilmediği için de öğretemiyordur.”
Bir süre sonra da araları bozulur, ama Sabahattin Ali, Irgat’tan yüz çevirecek, Cevdet Kudret’in tarafını tutmaya başlayacaktır.
Bunun üzerine nasıl Sabahattin Ali, Almanya’da lise müdürünü dövmeye kalkmışsa, Cahit Irgat da Cevdet Kudret’e aynı biçimde davranacaktır. Fakat Sabahattin Ali, Kudret ile birlikte olunca “kıçına tekme”yi yiyecektir. Bu olay da Irgat’ın konservatuvar öğrenimini yarıda bırakmasına neden olacaktır.                                         
Cahit Irgat’ın anıları aslında 1968 yılında bir dizi yazı olarak yayınlanmıştı. Turgut Çeviker, anıları titiz bir araştırma sonucu, Irgat’ın kimi yazıları ve ölümünün ardından yazılanları ekleyerek “Çok Yaşasın Ölüler” başlığı ile gün ışığına çıkarmış bulunuyor.
Yalnız 55. sayfada başlıksız bir şiir var, Akşam gazetesinde de 11.07.1968’de yayınlanmış. Çeviker, dipnotunda bu şiirin Irgat’ın kitaplarında yer almadığını söylüyor. Oysa aynı şiir, “Toprakta” başlığıyla Irgat’ın Adam Yayınları arasında 1991’de bütün şiirleri olarak çıkan “Irgat’ın Türküsü” kitabının 61. sayfasında yer almakta ve şiir şöyle:

Aynı renkte üstümüzde gökyüzü
Altımızda aynı toprak
Ve toprakta ölüler.

Ölüler, sorun yaşayanlara
Niçin ayrı gömüldüğünüzü

Bu arada “Siyasi-Edebi-İlmi Haftalık Gazete Servetifünun Uyanış”ın 12 Birinciteşrin (Ekim) 1939 Perşembe tarihli 2251. sayısında, o zaman şiirlerinde “Cahid Saffet” adını kulnanan Cahit Irgat’ın “Son Durak” başlıklı bir şiiri bulunmakta, ki aslında kitaplarında yer almayan şiir de bu…

Kal…mecrasına giriyor vücud,
Tanrım kapısını açacak bana.
Dünyanda sen mevcud, ben nâmevcud;
Gitmeli Tanrının yoklamasına…

19 TEMMUZ 2012, BİRGÜN

Hiç yorum yok: